Cho đến năm 2019, Dòng Mến Thánh Giá đã có 30 Hội Dòng. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu một vài điểm chính yếu của mỗi Hội Dòng. Thứ tự các Hội Dòng được sắp xếp theo họ hàng trực hệ, bàng hệ, thành từng cụm liên hệ; không theo thời gian hoặc mẫu tự, cũng như thứ tự trong quyển Lịch Sử Dòng Mến Thánh Giá đã được phổ biến[1].

Trước khi đi vào chi tiết của công cuộc canh tân toàn diện Dòng Mến Thánh Giá trong thế kỷ XX, thiết tưởng cũng nên nhắc lại tâm huyết và công sức của các Đấng Bản Quyền dành cho việc canh tân từng giai đoạn trong hơn hai thế kỷ trước.

Chúng ta đang sống qua những biến cố mang tính định hình lịch sử. Laudato Si’ dạy chúng ta cách cùng nhau xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Con người ở khắp nơi đang tha thiết mong chờ một niềm hy vọng và niềm tin của chúng ta là một nhu cầu khẩn thiết để thắp sáng con đường.

Nếu người ta ví thế kỷ XVIII và XIX như một bức phông nền, thì hiện trên phông nền ấy là bức tranh Giáo Hội Việt Nam với màu sắc u buồn và đen tối bởi những cuộc bách hại đạo, bởi các cuộc chiến tranh và thiên tai, và còn bởi sự tranh chấp nội bộ giữa các thừa sai.

“Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi” (Ga 14,15)