SỐNG ĐỜI CHỨNG TÁ
WMTGHH - Được sinh ra và hiện hữu trên trần gian này là một ân ban cao quý mà Thiên Chúa tặng ban cho con người. Nhưng sống thế nào để đáp lại ân ban đó lại là chọn lựa riêng của mỗi cá nhân. Điều chi phối cách sống và chọn lựa ấy hệ tại ở việc chúng ta xác định mục đích nơi việc làm của mình. Như cha mẹ làm lụng vất vả, hy sinh, chịu khó chịu khổ chỉ vì tình yêu đối với con cái. Hay như em thơ học hành chăm chỉ những mong điểm 10 trên trang giấy trắng, như vận động viên kiên trì tập luyện những mong đạt được những tấm huy chương danh giá. Người nông dân cần mẫn, một nắng hai sương, dãi dầu mưa nắng với mục đích đợi một vụ mùa bội thu…. Vậy còn những người sống vì mục đích làm chứng tá cho Chúa thì sao? Qua lời tiên báo của Chúa Giêsu mà Thánh sử Mátthêu hôm nay thuật lại, cho chúng ta thấy được mục đích cũng như cái giá mà các ngài phải trả vì mục đích cao cả của các ngài: “Hãy coi chừng người đời. Họ sẽ nộp anh em trong các hội đồng, và sẽ đánh đập anh em trong các hội đường của họ. Và anh em sẽ bị điệu ra trước mặt vua chúa quan quyền vì Thầy để làm chứng cho họ và các dân ngoại được biết” (Mt 10, 17 -18).
Trước khi rao giảng, Chúa Giêsu đã tiên báo cho các môn đệ biết những bách hại mà các ông sẽ gặp. Những bách hại đó là số phận rất thường tình trong hành trình truyền giáo và là điều kiện để đi theo Chúa. Chúa tiên báo cho các ông biết những bách hại đó để muốn giúp các ông sau này trong cuộc hành trình không còn lo lắng, hoang mang nhưng là sự khôn ngoan và can đảm để đón nhận. Một mặt Chúa cảnh giác các ông, mặt khác Chúa cũng khích lệ các ông để các ông biết dùng những gian nan và bách hại đó để làm chứng cho muôn dân nhận biết Chúa. Và cũng chính nhờ những bách hại đó mà Tin Mừng đến được với hết tất cả mọi người nhất là những người ngoại.
Sau khi được chọn làm tông đồ cho Chúa, sau những lời Thầy tiên báo về cái giá phải trả cho sứ mạng loan báo Tin Mừng, dường như các ông vẫn chưa hiểu ý muốn của Thầy, tâm trí các ông chưa thoát ra khỏi ảo tưởng về quyền bính và địa vị trần gian. Các ông chỉ hiểu và những ảo tưởng ấy chỉ biến mất sau biến cố Chúa Phục sinh. Chúa Phục sinh làm cho các ông nhớ lại hành trình truyền giáo đầy gian nan khó khăn và không thiếu sự bắt bớ mà Thầy đã đối mặt. Đặc biệt cuối hành trình là cuộc thương khó của Ngài, Ngài đã chịu bắt bớ, tra hỏi đánh đòn, sỉ nhục, bị kết án, đội mão gai, vác thập giá, chịu đóng đinh chịu chết nhục nhã trên cây Thập Giá và đã Phục sinh. Nhìn lại cuộc đời Thầy và những lời Thầy dạy làm các ông tỉnh ngộ và thay đổi. Trước đây, các ông sợ hãi nhưng giờ đây đức tin của các ông được củng cố và chính nhờ đức tin sắt đá đó mà gian nan không làm các ông sợ hãi, cái chết cũng chẳng ngăn cản được các ông hăng say ra đi loan báo Tin Mừng. Giờ đây, các ông không còn muốn biết điều gì cũng chẳng hãnh diện điều gì khác ngoài Thập Giá Đức Kitô (x. Gl 6,14). Các ông sẵn sàng đón nhận những bắt bớ và cuối cùng là cái chết đau thương để làm chứng cho Thầy và muốn đi trên con đường mà Thầy đã đi.
Lời tiên báo của Chúa Giêsu đã nói cách đây gần hai ngàn năm, hôm nay như được tô vẽ trong cuộc đời của các Thánh tử đạo Việt Nam mà Giáo Hội mừng kính hôm nay. Nhìn vào đời sống của các ngài chúng ta nhận thấy, nơi các ngài biểu lộ một lòng can đảm và khôn ngoan: các ngài được sai vào thế gian, sống giữa thế gian nhưng không thuộc về thế gian. Các ngài đã hòa nhập nhưng không hòa tan. Đặc biệt, đức tin và tình yêu của các ngài đối với Thập giá Chúa Kitô không hề bị hòa tan bởi nghịch cảnh. Trước những lời khuyên răn, những lời hứa hẹn về một tương lai an nhàn sung sướng của vua quan hay trước đòn roi, gông cùm, xiềng xích thậm chí là cả cái chết cũng không dập tắt nổi tình yêu của các ngài với Đức Kitô. Các ngài vẫn chọn thánh giá Chúa, chọn mất tất cả, thậm chí mất cả mạng sống của mình. Nhiều người vẫn cho rằng “cái chết là một dấu chấm hết”, nếu quả thực là như vậy thì việc Nhập Thể cũng như cái chết của Chúa Giêsu chẳng có ý nghĩa gì và những cực hình mà các thánh tử đạo vui vẻ đón nhận sẽ trở nên một sự ngớ ngẩn, điên rồ và vô nghĩa. Nhưng không! Niềm tin vào sự vào sự phục sinh, sự kết tinh của bao đêm dài nguyện cầu, sự chiến đấu và chiến thắng những mời mọc khéo léo, những sợ hãi, giằng co nội tâm, của những “Vườn Dầu” trong ngục thất... giúp các ngài chiếu đấu đến cùng. Để rồi đến những giây phút cuối đời, các ngài kiên quyết sống đến cùng ơn gọi kitô hữu của mình, sẵn sàng vui vẻ đón nhận cái chết, không run sợ nhưng trong niềm vui và hy vọng được Phục sinh cùng với Đấng mà các ngài hằng tin tưởng tôn thờ và yêu mến.
Nếu lòng anh dũng giúp các thánh tử đạo bình thản đón nhận cái chết thì lòng bao dung tha thứ là dấu chứng để minh định các ngài là những anh hùng tử đạo. Lòng bao dung tha thứ nơi các ngài thể hiện nơi khuôn mặt toát lên vẻ thánh thiện và cảm thông: “Khi viên quan nói: “tôi phải theo lệnh vua, đừng giận tôi nhé”, Linh mục Théophane Vénard Ven đáp: “Tôi chẳng ghét gì ai cả, tôi sẽ cầu nguyện nhiều cho quan”. Các ngài không chỉ sống lòng bao dung tha thứ nhưng còn khuyên dạy con cái bạn hữu của mình cũng hãy sống tha thứ: "Con ơi, hãy tha thứ, đừng tìm báo thù kẻ tố giác ba nhé". Và dặn dò thân hữu: "Hãy tha thứ các bạn ơi. Hãy tha thứ, vì chính tôi đã thứ tha" (ông Lê Văn Phụng khi ở pháp trường). Nhìn cuộc đời các thánh tông đồ và các thánh tử đạo đã cho chúng ta hiểu được điều mà Thánh Victrise đã quả quyết: “Tử đạo là gì nếu không phải là bắt chước Đức Giêsu Kitô”.
Như vậy, các thánh tử đạo đã sống hết mình cho mục đích cao cả đời mình đó là sẵn sàng đổ máu để làm chứng cho Chúa và cho Đấng mà các ngài lấy làm lẽ sống. Vậy còn chúng ta thì sao? Chúng ta là con cháu các thánh tử đạo, được sống trên mảnh đất thấm đẫm máu các ngài, chúng ta hãy cố gắng noi gương các ngài. Ngày nay, chúng ta làm chứng cho Chúa không phải qua những trận tử đạo bằng “máu” như các thánh tử đạo xưa, nhưng là những cuộc tử đạo “trắng”. Đó là việc chúng ta vui vẻ đón nhận những đau khổ hằng ngày trong cuộc sống cũng như trong sứ vụ, can đảm sống đức tin, sống chứng nhân tình yêu bằng những hành động cụ thể, sống bác ái thứ tha và từ bỏ ý riêng để cho ý Chúa được thực hiện. Đặc biệt là sống trong xã hội của ngày hôm nay, con người đang bị tấn công bởi “cơn lốc” tiền bạc, danh vọng, địa vị, khoái lạc và một lối sống buông thả. Vì vậy, có biết bao kitô hữu đã bị đánh gục khiến họ đánh mất đức tin, đánh mất mục đích sống của mình. Trước biết bao những thách đố ấy, chúng ta hãy noi gương các Thánh tử đạo để có một lòng can đảm và khôn ngoan trong những chọn lựa, luôn giữ vững đức tin cũng như mục đích của đời mình và phải mạnh mẽ xác quyết như Thánh Phaolô: “Tôi biết tôi đã tin vào ai” (2Tm 1,12). Đồng thời, chúng ta hãy sống yêu thương và tha thứ cho nhau như lời Chúa Giêsu đã căn dặn: “Người ta sẽ căn cứ vào dấu hiệu này để nhận ra anh em là môn đệ của Thầy, là anh em thương mến nhau.” (Ga 13,35). Có được như thế thì cuộc đời chúng ta sẽ được biến đổi, chúng ta sẽ trở nên những “nắm men” lan tỏa tình yêu của Chúa đến với mọi người.
Lạy Chúa Giêsu, các thánh tử đạo Việt nam mà Giáo Hội mừng kính hôm nay, các Ngài cũng chỉ là những con người với đầy yếu đuối và mỏng dòn, nhưng nhờ ơn Chúa mà các ngài đã sẵn sàng chịu chết vì mục đích duy nhất là Chúa và vì Tin Mừng. Xin cho chúng con là con cháu các ngài - những người trẻ được thừa hưởng ngọn lửa đức tin mà các ngài đã thắp lên bằng cuộc sống và cái chết của mình để chúng con luôn biết noi gương các ngài. Nhờ đó, chúng con dám chọn Chúa là mục đích đời mình để có thể vượt thắng những cơn cám dỗ tinh vi của xã hội công nghệ số hôm nay, biết làm chứng cho Chúa qua việc khôn ngoan trong chọn lựa, can đảm và dám sống cho niềm tin, biết ra khỏi mình để đến với người khác, biết đi bước trước để sống yêu thương và tha thứ. Đặc biệt là biết sống quảng đại cho đi, biết phục vụ mà không tính toán, biết đón nhận thập giá mỗi ngày mà không kêu ca hay phản kháng. Có được như vậy chúng con mới xứng đáng là môn đệ của Chúa, xứng đáng là con cháu các anh hùng tử đạo Việt Nam, và ước mong mai sau chúng con cũng được nhận lãnh vòng hoa chiến thắng và chung hưởng vinh quang với các ngài trên thiên quốc. Amen.
Học viên Lớp Thần học K5
