SỐNG LINH ĐẠO MẾN THÁNH GIÁ LÀ ĐÓN NHẬN THẬP GIÁ CỦA BẢN THÂN
(HC 5; Mt 16, 24-26))
Thập giá là từ ngữ chúng ta dùng để diễn tả và gọi tên những sự dữ, những khó khăn thử thách hay đau khổ xảy ra mỗi ngày. Chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đã từng có kinh nghiệm về những điều này. Thập giá của mỗi người khác nhau, kinh nghiệm về thập giá của mỗi người cũng khác nhau, thái độ và cách đón nhận của mỗi người lại càng khác nhau: có người cay đắng, nguyền rủa; có người buông xuôi mặc kệ; có người nhẫn nhục cam chịu... Với người kitô hữu, cách riêng, với người nữ tu Mến Thánh Giá, qua việc sống Linh Đạo và tinh thần Dòng, chúng ta được mời gọi “sẵn lòng đón nhận thập giá của bản thân với xác tín: chúng ta hoàn tất nơi thân xác những gì còn thiếu trong các nỗi gian truân Đức Kitô phải chịu cho Thân Mình Người là Hội Thánh” (HC 5).
1.Thập giá - quy luật của kiếp sống
Trong quy luật sinh tồn tự nhiên, dù là sinh vật, côn trùng, thú vật cho đến con người, hay bất cứ một thụ tạo nào khác, đều phải trải qua những “chặng đường thập giá” để tới được “vinh quang”; phải hủy diệt cái này để trở thành cái khác: cánh hoa phải thối đi, quả non mới hình thành; hạt giống có chết đi, mầm non mới nảy nở; đứa bé phải dứt bầu sữa mẹ, tự ăn cơm bánh để có thể thành người lớn; bệnh nhân chịu đau đớn khi phẫu thuật để sau đó cơ thể khỏe mạnh hơn.. Buồn vui đắp đổi, khỏe-yếu luân phiên, sau mưa thì nắng... Đó là quy luật tự nhiên. Quy luật sinh tồn cũng gắn liền với quy luật đào thải: muốn sinh tồn phải đào thải, và ngược lại, phải đào thải để sinh tồn. Mỗi bước chuyển tiếp là một cơn đau đớn, sát phạt, nhưng nó buộc phải diễn ra hàng ngày. Thập giá trở thành quy luật của kiếp sống, nó gắn liền với kiếp nhân sinh ngay từ giây phút đầu đời. Con người chỉ có thể cố gắng hạn chế đau khổ, chống lại đau khổ, chứ không thể loại bỏ đau khổ. Có những đau khổ nhẹ nhàng thoáng qua, cũng có những thập giá nặng nề và kéo dài liên lỉ. Và, dù muốn, dù không, con người không thể chạy trốn, nhưng phải “vác lấy thập giá hàng ngày” trên hành trình thành nhân và nhất là trên hành trình thành thánh.
2.Thập giá - con đường của người môn đệ Chúa Giêsu
Vì đau khổ, thập giá là quy luật của kiếp nhân sinh, nên cũng là con đường những người theo Chúa Giêsu phải chinh phục. Sách Gương Chúa Giêsu bảo: “ở đời, làm gì có ai, dầu là đế vương, dầu là Giáo Hoàng mà thoát được mọi khổ đau” , “bao lâu còn thân xác yếu mềm này, ta không thể thoát khỏi đau khổ được”. Sinh thời, Chúa Giêsu từng dạy các môn đệ: “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo” (Mt 16,24). Như thế, chúng ta hiểu rằng, chẳng có con đường nào đưa ta đến gần Chúa, đưa ta đến với Chúa, ngoài con đường thập giá; muốn trở thành môn đệ của Chúa, chỉ có thể là đi con đường chính Thầy đã đi.
Chính Chúa Giêsu, khi vâng lời Chúa Cha nhập thế làm người để thực hiện kế hoạch cứu độ nhân loại, cũng chấp nhân quy luật nhân bản này: Ngài đầu thai làm con Đức Trinh nữ Maria, sinh ra trong cảnh nghèo hèn, lớn lên như một người nghèo và chết như một tử tội. Hành trình làm người, hành trình cứu độ của Chúa Giêsu là một hành trình đầy gian truân đau khổ, là một “chặng đàng thập giá” dài hết cả cuộc đời. Ngài đã đón nhận mọi biến cố xảy đến trong thân phận con người, để trở nên gần gũi với con người, thông chia mọi cảnh ngộ với con người, để ôm ấp con người vào trong trái tim của Ngài và nhất là để cứu độ con người, trả lại cho con người địa vị làm con Chúa mà nguyên tổ đã đánh mất.
3. Nữ tu Mến Thánh Giá đón nhận thập giá của bản thân
Là nữ tu Mến Thánh Giá, đời sống của ta chịu sự chi phối bởi quy luật tự nhiên, luật đức tin và kỷ luật đời tu theo linh đạo Mến Thánh Giá. Chỉ khi đi trong những quy luật này, chỉ khi sống theo những dự định mà Thiên Chúa dành cho mình, chúng ta mới tìm thấy bình an và giá trị cuộc sống. Ai sẽ là người hoàn thành ơn gọi của bản thân cách tốt đẹp nhất? hẳn là người “vác thập giá mình theo Chúa” cách vui vẻ nhất, trọn vẹn nhất với cả tấm lòng. Những thập giá đó được phân chia ra nhiều loại khác nhau.
- Những thập giá do Chúa gửi đến: Đó là những khó khăn, thử thách, khổ đau mà Thiên Chúa cho phép xảy đến trong cuộc đời chúng ta nhằm biểu lộ quyền năng của Chúa và tôi luyện đức tin của chúng ta, đồng thời cho thấy sự giới hạn mong manh của phận người. Đây là những thử thách thường gây nhiều đau đớn và không thể giải thích được, như: bệnh tật, đau khổ, thiên tai, thất bại trong cuộc sống, cái chết của người thân hay của chính mình... Chúng ta đón nhận những thập giá này trong niềm tin yêu phó thác và khám phá ra mục đích - kế hoạch thiêng liêng của Thiên Chúa để giúp đưa chúng ta đến gần Chúa Kitô hơn.
- Những thập giá tự nhiên: Cuộc sống thường ngày không thiếu những đau khổ tự nhiên: công việc mưu sinh với những khó khăn riêng; trách nhiệm với gia đình, cộng đoàn,với chính mình; những đòi hỏi của bổn phận, của bậc sống; những yếu đuối giới hạn của bản thân, sự cô đơn khi tuổi già... Những thánh giá tự nhiên này giúp chúng ta thêm trưởng thành trong cuộc sống và cho chúng ta cơ hội để học hỏi, phát triển khả năng riêng.
- Những thập giá do người khác mang đến: Có những khi, thập giá của chúng ta lại đến từ những hành vi, lời nói của người khác (những người sống cùng trong gia đình, trong cộng đoàn, những người cùng làm việc, cùng cộng tác, những người chúng ta gặp gỡ trên đường đời), những đổ vỡ trong tương quan, những phê bình chỉ trích của người chị em... Những thập giá này dạy cho chúng ta bài học kiên nhẫn, sự tha thứ và lòng bác ái đích thực. Nó cũng dạy chúng ta học được cách đối thoại và giải quyết những mâu thuẫn, xung đột trong tinh thần quảng đại và hòa giải. Nhờ đó, chúng ta trở nên những con người nhân bản hơn.
- Những thập giá do chính mình tìm kiếm: Lại có những thập giá không nằm trong kế hoạch của Thiên Chúa, cũng chẳng do người khác mang lại, song là hậu quả của những lựa chọn sai lầm, tồi tệ của chính mỗi người, như: sự bất trung trong ơn gọi, sự lơ là trong bổn phận, sự vi phạm trong đời sống kỷ luật... Đối diện với những thập giá này, chúng ta được mời gọi nhận ra lỗi lầm yếu đuối của mình, sám hối và canh tân, quyết tâm sửa đổi.
Mỗi người đều có những thập giá riêng của mình, do chính cuộc sống, ơn gọi và sứ vụ mang lại. Những khổ đau, thập giá đó đến với chúng ta từ bất cứ đối tượng nào, đều có mục đích cho chúng ta. Nó là cơ hội cho chúng ta lớn lên trong đức tin, tăng trưởng đức ái và nuôi dưỡng niềm hy vọng. Qua những thử thách, đau thương, Thiên Chúa muốn biến đổi nội tâm và suy nghĩ của chúng ta để trở nên giống Đức Kitô. Nói cách khác, thập giá chính là phương thế khôn ngoan Thiên Chúa dùng để biến đổi, thánh hóa và hoàn tất kế hoạch của Ngài trên cuộc đời chúng ta.
Không ai có thể vác thập giá thay cho mình, càng không ai có thể chối bỏ thập giá của mình. Chỉ những ai “sẵn lòng đón nhận thập giá của bản thân” mới làm cho thập giá trổ sinh hoa trái. Khi mời gọi “vác thập gái mình hàng ngày mà theo Ta”, Chúa Giêsu mời chúng ta dám đương đầu với những khó khăn của chính mình. Khi được soi dẫn bởi đức tin và lòng mến, thập giá sẽ trở nên phương cách giúp chúng ta nên một với Chúa Giêsu Chịu Đóng Đinh và là cơ hội cho chúng ta nên thánh.
Khi đón nhận và ôm lấy thập giá, Đức Giêsu đã cho thấy rằng, tình yêu có thể biến đau khổ thành niềm vui, để những ai gieo trong nước mắt có thể gặt giữa tiếng cười, những ai khóc lóc có thể được ủi an, những ai đau khổ có thể được vinh quang với Người, bởi vì trọng tâm của đời sống kitô hữu không phải là thập giá, mà là tình yêu.
Bước theo Đức Giêsu trong linh đạo Mến Thánh Giá, người nữ tu Mến Thánh Giá thâm tín rằng: khi đón nhận thập giá trong cuộc đời mình, chúng ta được chia sẻ cuộc thương khó của Đức Giêsu để tiếp tục cứu độ nhân loại, nghĩa là, chúng ta cho Đức Giêsu mượn thân xác mình, để Người tiếp tục chịu đau khổ cho đến tận thế mà hoàn tất công trình cứu chuộc.
Tôi điều chỉnh lại
- Cách nhìn của tôi về những thập giá hàng ngày: đó không phải là điều gì như sự trừng phạt hay những đắng cay, nhưng là cơ hội, là chất liệu làm nên sự thánh thiện của tôi, Lời của Đấng Sáng lập nhắc nhớ tôi rằng: “thánh giá là phương thế cần thiết cho việc nên thánh” (Luật Hiệp hội Tín hữu MTG) nếu tôi luôn biết đón nhận với Chúa, vì Chúa và như Chúa.
- Cách đón nhận những thập giá hàng ngày của tôi: Đức Giêsu là Con Thiên Chúa làm người, cũng phải gian truân vì cuộc sống, vì sứ mạng. Vì thế, tôi can trường để “hoàn tất điều duy nhất còn thiếu nơi hy tế bàn thờ là có sự đau khổ” (bút tích Đấng Sáng lập); tôi đón nhận những đau khổ xảy đến trong đời trong niềm vui vì được vinh dự chia sẻ một chút kinh nghiệm với Chúa và để cho Chúa thanh luyện mình.
Lời nguyện: Lạy Chúa, là “những người lữ hành của hy vọng”, chúng con cùng với nhân loại bước vào năm mới 2025 trong ân sủng và niềm hân hoan. Tuy nhiên, niềm hy vọng của những kitô hữu lữ hành không cho phép chúng con “vô tư”, “buông xuôi” với thời cuộc, với chính mình hay là bất cần trước những gì xảy đến với con người và thế giới. Trái lại, chúng con được mời gọi trở về với chính mình, với những trách nhiệm và gánh nặng của cuộc sống, đón nhận những thập giá của bản thân trong niềm tin yêu phó thác và kết hợp với Đức Kitô Chịu Đóng Đinh, để cùng với Ngài, chúng con tiếp tục công trình cứu độ trần gian của Đức Kitô cho đến khi hoàn tất với niềm hy vọng vào mầu hiệm Phục sinh. Amen.
Ban Huấn Luyện